Nghe em gái yêu cầu, Tri Thư vội vàng nói: “Mải nói chuyện mà quên mất giờ giấc, anh cả xin lỗi. Trưa nay chúng ta ăn ở nhà ăn căn cứ được không?”
Trước đây, Tri Thư và Tri Lễ đều không có người nhà theo quân, nên hai anh em đều ở ký túc xá của căn cứ, ăn cơm cũng ở nhà ăn. Bây giờ em gái đến, dù đã xin được một ngôi nhà theo chế độ trong khu vực dành cho người nhà quân nhân, nhưng đến nay nhà bếp vẫn lạnh ngắt. Bởi vì Tri Thư khá bận, buổi trưa cũng chưa kịp về nấu cơm, mà Tri Lễ thì ...
“Được ạ, em còn chưa được ăn ở nhà ăn căn cứ bao giờ!”
Thấy vẻ mặt tò mò của em gái, Phương Tri Lễ nhướng mày, giọng điệu vừa tự tin vừa có chút đắc ý:
“Anh hai cam đoan, tuyệt đối sẽ không làm Dạng Dạng thất vọng đâu.”
Lời này quả thực không phải khoác lác.
Thời kỳ ấy, phi công là tài sản quý giá của quốc gia. Mỗi người được chọn đều là tinh anh trong tinh anh, không chỉ được huấn luyện nghiêm khắc mà còn được đãi ngộ đặc biệt từ trên xuống dưới. Trong quân khu, riêng bếp ăn dành cho phi công đã là một hệ thống riêng biệt – vật tư ưu tiên, khẩu phần cao, chế độ dinh dưỡng cũng cao gấp mấy lần người thường. Một bữa cơm, giá trị tính ra phải từ hai khối năm đến ba khối tiền, một tháng đã ngốn đến mấy trăm khối. Trong khi đó, mức lương phổ thông của cán bộ viên chức lúc ấy chỉ dao động khoảng hai, ba chục đồng.
Thế nên, không phải phi công – tuyệt không có tư cách bước chân vào bếp ăn ấy. Đến cả con cái cán bộ cấp chính đoàn cũng chỉ có thể hâm mộ từ xa, chứ đừng nói gì tới thưởng thức.
Hôm nay vì có Bùi Từ đến, nên khi lĩnh suất ăn, anh và Tri Lễ cùng đi.
Chờ mang đồ ăn về, Phương Tri Ý mới xem như được “mở rộng tầm mắt”. Quả nhiên không thất vọng, không đúng, không chỉ không thất vọng mà còn bị chấn động mạnh.
Vào cái thời mà lương thực còn phải dựa vào tem phiếu, gạo trắng là thứ xa xỉ chỉ xuất hiện vào dịp lễ Tết, còn ngày thường đến cả nhà cán bộ viên chức cũng chỉ được phân phát loại gạo xay sơ, vàng ngà lẫn trấu, phải độn thêm khoai lát, sắn khô mới đủ một bữa no. Mì tinh thì càng quý giá, không dễ gì được nếm một lần trong tháng.
Ấy vậy mà trên bàn lại bày ra một mâm cơm khiến người ta tưởng như đang nằm mơ giữa mùa bao cấp: cơm trắng tinh như tuyết, từng hạt mềm dẻo thơm mùi gạo mới; cá kho tàu được kho bằng nước tương đậm lửa, da cá ánh lên sắc nâu bóng loáng, vị thơm mặn ngọt quấn lấy đầu lưỡi; thịt dê nướng thơm nức mùi gia vị đặc trưng của vùng biên cương; thịt bò hầm mềm rục, nước hầm sóng sánh, có thể dễ dàng xé ra bằng đũa.
Còn có cả trái cây – những thứ mà trong thời này vốn dĩ không dễ gặp, huống chi là ở nơi xa xôi hẻo lánh thế này. Một đĩa lê thơm mát lạnh, từng miếng cắt khéo léo như tỏa ra hương ngọt dịu dàng. Dưa hấu đỏ mọng, hạt đen bóng, nhìn đã thấy mát lòng. Thậm chí còn có cả dưa Hami vàng ươm – thứ đặc sản chỉ có thể trồng được ở những vùng khí hậu khắc nghiệt nhất phía Tây Bắc.
“Dạng Dạng, còn hài lòng không?” Tri Lễ nhìn cô bé trợn tròn mắt cười hỏi.
“Vâng, vâng ạ!” Cái này thì quá là hài lòng rồi.
Chỉ là, khi Phương Tri Ý gật đầu xong, Tri Lễ lại có chút áy náy: “Nhưng mà sau này em chỉ có thể cùng anh cả ăn ở bếp ăn thông thường thôi.”
Quân đội có quy định nghiêm ngặt, bếp ăn phi công chỉ dành cho phi công. Ngay cả cán bộ như Tri Thư cũng chỉ được ăn ở bếp ăn thông thường. Hôm nay cũng là vì Tri Lễ và Bùi Từ không có huấn luyện nên mới hẹn mang đồ ăn về nhà. Nếu là bình thường thì tuyệt đối không cho phép.
“Không sao đâu ạ, anh hai, sau này em sẽ tự nấu cơm ở nhà. Em nấu cơm ngon lắm ạ.”
“Thật sao?” Tri Lễ còn có chút bất ngờ, em gái nhỏ nhà mình còn biết nấu cơm ư?
Nói đến chuyện này, Phương Tri Ý lại rất kiêu hãnh: “Đương nhiên rồi! Anh hai, sau này anh không ăn ở nhà ăn thì về nhà ăn cơm em nấu nhé.”
“Được! Sau này Dạng Dạng muốn ăn gì, chúng ta cứ tự làm, không cần lo lắng tiền, anh hai có tiền.”
Phương Tri Ý nhìn vẻ hào sảng của anh hai, cười gật đầu rồi hỏi thêm một câu: “Anh hai, anh có thể về nhà ăn cơm không ạ?”
Một người có thể trở thành phi công, không chỉ đơn giản là vì thi đậu hay có hậu thuẫn, mà là phải vượt qua tầng tầng lớp lớp sàng lọc nghiêm ngặt về thể chất, tâm lý và thần kinh, mỗi bước đều như bước trên lưỡi dao. Thời đại này, tài nguyên khan hiếm, kỹ thuật chưa hoàn thiện, mỗi chiếc máy bay là tài sản quốc gia quý giá, mà mỗi phi công – chính là một phần xương sống của lực lượng phòng không.
Cho nên, việc họ được đãi ngộ đặc biệt, được hưởng chế độ ăn uống vượt xa tiêu chuẩn bình thường, không hề là sự ưu ái, mà là sự tất yếu.
Bếp ăn phi công, là nơi cung cấp thực phẩm cho những người ngày ngày bay lượn giữa trời xanh, họ không chỉ cần dinh dưỡng để duy trì thể lực, mà còn cần sự kiểm soát nghiêm ngặt đến từng món ăn, từng nguyên liệu, vì chỉ cần một sai sót nhỏ, một chất gây đầy bụng hay phản ứng không rõ nguồn gốc, đều có thể trở thành thảm họa trên không trung.
Một khi phi công phát sinh bất ổn về sức khỏe, nhẹ thì bị đình chỉ bay, nặng thì hủy cả sự nghiệp. Thậm chí, trong trường hợp xấu nhất, không chỉ người mất, mà cả máy bay cũng sẽ hóa thành tro bụi. Ở mạt thế, cô đã tận mắt chứng kiến vô số xác cơ thể lẫn khung thép gãy nát nằm rải rác trong các khu căn cứ hoang tàn, một chiếc máy bay rơi xuống có rất nhiều lý do, trong đó lý do thể chất cũng là có.
“Đương nhiên có thể. Bình thường khi huấn luyện đều có thể về nhà ăn, chỉ khi có nhiệm vụ bay thì mới bắt buộc phải ăn ở nhà ăn thôi.”
Phương Tri Ý gật đầu rồi cẩn thận nói: “Vậy anh hai, anh có gì không ăn được thì nói cho em biết nhé. Sau này em sẽ nấu cơm cho anh và anh cả.”